LICA AMERIČKOGA FILMA

Američko filmsko podzemlje i eksperimentalni film

Američki avangardni (eksperimentalni) film vrijedna je, premda nedovoljna poznata filmska tradicija u kojoj se može pratiti razvoj ideje o alternativi Hollywoodu kod Maye Deren, Kennetha Angera, Stana Brakhagea i drugih važnih autora. Preko filmova Brucea Connera i veza s američkim beat pokretom, tekst dolazi do Novog američkog filma braće Mekas, ali i Johna Cassavetesa, čije su Sjenke i drugi filmovi ostavili traga i u narativnoj kinematografiji. Tijekom 1970-ih je strukturalni film bio najutjecajniji u ovom kontekstu a, s obzirom na važnost problematiziranja projekcije kao materijalnog čina, posebna se pozornost u tekstu posvećuje upravo tom aspektu filmskog stvaralaštva američkih eksperimentalista, nezavisnih i „podzemnih“ filmskih redatelja i konceptualnih umjetnika. Tematska rubnost i provokativnost, npr. ona filmova Brucea Connera i Andyja Warhola, samo je jedan od aspekata istog fenomena, odnosno varijacija iste tradicije američke alternativne kinematografije.

Dejan D. Marković