STUDIJE I ISTRAŽIVANJA

Novija romanticna komedija

UDK: 791.43-221

Autor u eseju razmatra filmove žanra romantične komedije iz 1990-ih te uočava dvojbenosti njegove definicije: riječ je o svojevrsnom žanrovskom hibridu romanse i komedije. Romantična komedija tako od romanse preuzima premisu o gotovo mitskom zajedništvu muškarca i žene odnosno mit o romantičnoj ljubavi, ali sentimentalnost ublažava naglašenijom borbom spolova koja tom zajedništvu vodi, nizom antagonizama, raznovrsnim zaprekama koje unose nužno potrebnu dramaturšku napetost preuzetu iz screwball-komedije, ali i iz kasnijih strujanja u žanru komedije. Uloga romantične komedije nije subverzivna, jer ona ne kani podrivati društvenu tradiciju u kojoj nastaje već je, ne samo mitski, nego i konzervativno iznova vrednuje, odnosno ustanovljava njezinu djelotvornost pa ima i gotovo etičku namjenu. Autor potom na primjerima više filmova npr. Imaš poruku (You’ve Got Mail, Nora Ephron, 1998), Dok si spavao (While You Were Sleeping; Jon Turteltaub, 1997), Odbjegla nevjesta (Runaway Bride, Garry Marshall, 1999), Romansa u Seattleu (Sleepless In Seattle, Nora Ephron, 1993), Zelena karta (The Green Card, Peter Wir, 1990), Četiri vjenčanja is provod (Four Weddings and Funeral, Mike Newell, 1994), Francuski poljubac (French Kiss, Lawrence Kasdan, 1995), Ja u ljubav vjerujem (Notting Hill, Roger Michell, 1999) analizira klasne, društvene, zemljopisne i nacionalno-kulturne opreke stvaranju muško-ženske zajedice, potom neizravno propitivanje motiva nacionalnog identiteta u romantičnoj komediji, pitanje braka čija se uloga propituje s raznih stanovišta te pitanje laži, odnosno prešućivanja ili nijekanja istine koje je često temelj prvotnog zapleta. Autor zaključuje da se slojevitost romantične komedije ne crpi tek na naznačenim motivima jer višeznačnost žanra utvrđuju pitanja društvene uvjetovanosti motivacijskih postupaka likova, obiteljska zaleđa iz kojih su izrastali, kao i čitav niz slikovno ili govorom naglašenih detalja snažne simbolične vrijednosti pri iščitavanju odnosa između protagonista.

Tomislav Čegir